|
Muska
ve Nazarlık
Bazı insanların
bakışlarında bir güç olduğuna, bu bakışların
kötülüğe, zarara, şansızlığa ve hatta ölüme bile
sebep olduğuna inanılır. Nazarlıklar işte bu kem
bakışların etkisini azaltan çeşitli nesnelerdir.
Böylece onu taşıyanları korur. "Muska" ise sahibini
tehlikeli dış faktörlerden korumak için, sihirli ve
dini bir güce sahip olduğuna inanılan yazılı bir
tılsımdır. |
Pıtrak
Pıtrak, insanların
giysilerine ve hayvanların tüylerine yapışan pamuksu
bir bitkidir. Onun, kem bakışları savuşturmaya
gücünün yettiğine inanılır. Diğer taraftan
çiçeklerle dolu anlamında gelen "Pıtrak gibi"
deyimi, bu motifin bolluğun bir sembolü olarak un
torbaları üzerinde kullanılmasını açıklar. |
 |
 |
Kuş
Türk halılarında
görülen kuş motifleri çeşitli anlamları ihtiva eder.
Baykuş ve kara karga gibi kuşlar kötü şans anlamına
geldiği gibi; kumru, güvercin ve bülbüllerde iyi
şansı simgelemeleri için kullanılır. Kuş; mutluluk,
keyif ve sevginin sembolüdür. Güç ve kuvveti
simgeler. O, Anadolu'da kurulmuş çeşitli
yerleşimlerin, imparatorluk sembolüdür. Kuşlar
ayrıca ilahi mesajcılara ve uzun bir yaşama işaret
eder. Ejderha ile dövüşmüş Anka kuşu, baharı haber
verir. |
El ,
Parmak , Tarak
El, Parmak ve Tarak
motifi, parmakların kem gözlerden koruduğunu temsil
eden beş çizgi ve beş noktayı kapsar. El motifi,
verimlilik ve iyi şansı birleştirir. Aynı zamanda bu
motif, Hz. Muhammed'in kız kardeşinin elini
sembolize ettiği için de, kutsal bir anlam taşır.
Tarak motifi genellikle evlilik ve doğum ile
ilişkilidir. Bu motif, evlenme arzusunu ve doğumu
kem gözlere karşı korumayı ifade eder |
 |
 |
Sandık
Bu motif genelde genç
bir kızın çeyiz sandığını simgeler. Bu sandığın
içindeki nesneler, eşinin evinde kullanılmak için
olduğundan genç kızın beklentileri ve ümitleri
dokuduğu, ördüğü ve üzerine nakış işlediği parçalara
yansıtılır. |
Ejderha
Ejderha, aslan gibi
ayakları, yılan gibi kuyruğu olan ve kanatları
bulunan mitolojik bir yaratıktır. Ejderha, hava ve
suyun efendisidir. Ejderha ve Anka'nın uçuşunun,
bereketli bahar yağmurları getirdiğine inanılır.
Kocaman bir yılan olduğuna inanılan ejderha,
hazinelerin ve hayat ağacı gibi sırlı nesnelerin
koruyucusudur. |
 |
 |
Kartal
Güç, kudret, muska,
hükümet egemenliği ve eski dini törelerden ortaya
çıkan tılsımlar gibi öğeleri temsil eden kartal
figürleri, halı dokumacılığında totemleri işaret
eder. |
Küpe
Anadolu'da küpeler
evlilik hediyesi olarak vazgeçilmezdir. Bu motifi
kullanan bir kız, ailesine evlenmek isteğini dolaylı
olarak belli etmeye çalışır. |
 |
 |
Göz
Bazı insanları
kötülüğe, zarara, şansızlığa ve hatta ölüme bile
sebep olan güçlü bakışları olduğuna inanılır. Göz
motifleri, insan gözünün kem bakışlara karşı en iyi
koruyucu olduğu inancından dolayı ortaya çıkarıldı. |
Bereket
Birlikte kullanılmış "elibelinde"
ve "koç boynuzu" motifleri bir erkek ve bir kadını
belirtir. Bereket deseni, dişiyi gösteren iki adet "elibelinde"
motifi ve erkeği gösteren iki adet "koç boynuzu"
motifinden oluşur. Kompozisyonun ortasındaki göz
motifi, aileyi kem gözlere karşı koruması için
kullanılmıştır |
 |
 |
Bukağı
Bukağı; aile
birlikteliğinin devamına, aşıkların düşkünlüğüne ve
birlikte olma umuduna işaret eder. |
Elibelinde
Elibelinde, anneliğin,
dişiliğin ve verimliliğin sembolüdür. |
 |
 |
Saçbağı
Saçbağı motifi,
evlenmeye olan istediği temsil eder. Eğer bir kadın
saçından bir tutamı dokumasında kullanırsa, bu onun
ölümsüzlüğe olan arzusunu dillendirir. |
Koçboynuzu
Koç boynuzu, Türk
halılarında üretkenlik, kahramanlık, güç ve
erkeksiliğe alamettir. Bununla birlikte bu simge,
bunu dokuyan kişinin mutlu olduğunun ve bunu açıkça
belirttiğinin ifadesidir. |
 |
 |
Kurtayağı
İnsanlar bu motifi,
kurtlardan ve canavarlardan korunmak için
kullanırlar. Tarih öncesi zamanlarda, insanlar
tehlikeli hayvanlardan kendilerini korumak için, bu
hayvanları taklit etmenin veya onlara benzer
şekiller yapmanın doğru olduğuna inanırlardı. |
HayatAğacı
Hayat ağacı motifi,
sonsuzluğun sembolüdür. Bu motif, ölümsüzlüğü
araştırmanın ve ölümden sonra yaşam olduğu umudunun
bir nişanıdır.
|
 |
 |
Akrep
Akrebin zehrinin
korkusundan dolayı, insanlar kendilerini bu hayvana
karşı korumak için, akrep veya akrep kuyruğuna
benzer mücevherleri taşırlar. İşte akrep motifi de
bu amaçla kullanılır.
|
Yıldız
Yıldız motifi, Türk
halılarında üretkenliği temsil eder.
|
 |
 |
Suyolu
Su yolu, suyun insan
hayatındaki önemini vurgular |
Bereket
Elibelinde ve koçboynuzu motiflerinin
birleşiminden oluşan bu motif,
ayrıca içeriğinde bir çok sembolü barındır.
Dokumlarda arpa-buğday gibi çok-taneli
tahıllar,nar,haşhaş,kavun,incir,dut gibi
bereketi simgelediğine inanılan meyveler,tasvir
edilir.
|
 |
 |
Aşk
ve Birleşim
Uzakdoğudan miras bir
motiftir.Genelde ying-yang adıyla bilinir.
Ve kadın ile erkek arasındaki uyumu belirtir.
|
Cengel
Bu motif. kem göze
karşı kullanılır.
|
 |
 |
Haç
Bu Motif Kem Gözlerden
korunmak için,ve kötü niyetili bakışların gücünü,
dört parçaya bölerek azalttığına inanılır.
|
Çiçek
Bu motif. genelde kilimlerin kenarlarını
süslemek için kullanılır..
Güller,karanfiller,sümbüller,lale motifleri
kullanılarak cennet bahçesi tasvir edilir.
Ayrıca Lale motifi bir oğul özlemini simgeler. |
 |